3/08/2015

Omyłkowe dotknięcie bierki przeciwnika; Pion na 1/8 linii.

Sytuacja z turnieju szachów szybkich. Jeden z zawodników pomylił się i wykonał posunięcie pionem przeciwnika. Jaka powinna być decyzja sędziego?

Nie widziałem partii, więc nie znam dokładnie sytuacji, zakładam, że posunięcie zostało zakończone. Pod pojęciem "wykonane" rozumiemy posunięcie, które zostało zakończone przełączeniem zegara.
W związku z tym zawodnik, który wykonał ruch pionem przeciwnika po reklamacji przeciwnika przegrywa partie, lub w przypadku braku siły matującej rywala partia kończy się remisem.


Przykład wykonania posunięcia bierką przeciwnika:



Czarne wykonały ruch e5-e4, ale nie przełączyły zegara, bo zorientowały się, że to jest biały pion. W tej sytuacji czarne dotknęły bierkę przeciwnika i muszą zbić tę bierkę (Bxe5).

4.3 Jeżeli zawodnik będący na posunięciu dotknął stojącej na szachownicy, z zamiarem wykonania posunięcia: 
b. jednej lub więcej bierek przeciwnika, to wówczas musi zbić pierwszą dotkniętą bierkę,
która może być zbita, 
4.5 Jeżeli żadna z dotkniętych bierek nie może, zgodnie z art. 4.3 lub 4.4, wykonać
prawidłowego posunięcia, ani nie może być prawidłowo zbita, to zawodnik może
wykonać dowolne prawidłowe posunięcie.

Gdyby piona nie można było zbić, wówczas można wykonać dowolne prawidłowe posunięcie.

***

Pod koniec ferii wybrałem się do Krakowa na cykliczny turniej - Szachowa Środa. W jednej partii obaj zawodnicy byli w niedoczasie (białe kilkanaście sekund, czarne kilka sekund). Białe wykonały ruch c7-c8, w pośpiechu przełączyły zegar i zamieniły piona na wieże, bo hetmana nie było pod ręką, a każda sekunda jest cenna. Zadałem pytanie na forum szachowym jak należy tą sytuację ocenić, ale w przepisach ten przypadek jest dosyć dobrze opisany.

7.5 a
Jeżeli zawodnik postawił pionka na polu promocji, nacisnął zegar, ale nie zamienił
pionka na promowaną figurę, to posunięcie jest nieprawidłowe. Pionek powinien być
zamieniony na hetmana tego samego koloru.

Gdyby turniej był rozgrywany tempem klasycznym w przypadku reklamacji należy doliczyć dwie minuty i zamienić piona nie na wieże, tylko na hetmana. Posunięcie wykonane w partii jest nieprawidłowe. W szachach szybkich (podobnie jak w błyskawicznych) pierwsze nieprawidłowe posunięcie przegrywa. W tej sytuacji czarne miały samego króla (brak siły matującej) więc partia powinna zakończyć się remisem. Ostatecznie czarne nie zareklamowały nieprawidłowego posunięcia i przegrały na czas.

Osobiście na miejscu białych wykonałbym ruch królem, lub innym pionem, gdyż promocja piona zabiera cenne sekundy w niedoczasie, jednak inaczej jest jak się ogląda partie, inaczej gdy się gra. Kilkanaście tygodni wcześniej zremisowałem końcówkę K vs K+S+G+p. Zawodnik wykonał ruch pionem przez co partia zakończyła się remisem (pat), mi została sekunda.

7 komentarzy:

  1. Z uporem osła przypomnę, pewien fragmencik (o którym już pisałem): jeżeli zawodnik będący na posunięciu dotknął (bierki) stojącej na szachownicy, z zamiarem wykonania posunięcia....

    OdpowiedzUsuń
    Odpowiedzi
    1. a skąd wiesz czy twój przeciwnik miał zamiar wykonać posunięcie?

      Usuń
  2. Zgadza się, ale o tym już nie pisałem, gdyż wykonanie posunięcia bez przełączenia zegara to już raczej się kwalifikuje pod dotknięcie z zamiarem wykonania posunięcia. Zawodnik się pomylił i rozpoczął wykonywanie posunięcia pionem przeciwnika, miał zamiar tą bierką wykonać ruch, tylko pomylił piona przeciwnika ze swoim pionem.

    OdpowiedzUsuń
  3. Może dopiszę to, co może nie jest wyraźnie napisane w przepisach. Autor tematu nawet w tytule napisał omyłkowe, później pomylił się. Jak ktoś się pomylił to nie miał zamiaru, a jak nie miał zamiaru, to...
    Sędzia nie powinien tylko czytać i znać przepisy. Powinien też myśleć.

    Cytata:Czarne wykonały ruch e5-e4, ale nie przełączyły zegara, bo zorientowały się, że to jest biały pion. W tej sytuacji czarne dotknęły bierkę przeciwnika i muszą zbić tę bierkę (Bxe5).

    No to dotknęły z zamiarem posunięcia (TĄ BIERKĄ) czy się pomyliły? Nie chciały bić piona lecz przesunąć go (swojego piona) na inne pole.

    OdpowiedzUsuń
  4. Ciekawa uwaga. Tutaj chodziło mi o to, że pomylił się = celowo wykonał ruch bierką przeciwnika, ponieważ najprawdopodobniej pod wpływem emocji chciał wykonać ruch daną bierką, a pomylił się, ponieważ ta bierka nie była jego bierką. Moim zdaniem jest to celowe dotknięcie bierki, a to, że zawodnik prawdopodobnie w emocjach pomylił się biorąc do ręki bierkę przeciwnika to inna rzecz. Kiedyś na turnieju przeciwnik podstawił hetmana pod piona, bo wydawało mu się, że piony idą w drugą stronę (http://ratings.fide.com/pgn_chess_game.phtml?code1=1190091&code2=1191144&code3=2.16&code4=79885) zapewne było to spowodowane zmęczeniem (partia trwała ok. 3 godziny).

    OdpowiedzUsuń
  5. Od napisania tego postu minęły 3 miesiące, a kilka dni temu dzięki znajomości przepisów wygrałem "przegraną" partię poprzez nieprawidłowe posunięcie przeciwnika.

    W sobotę wziąłem udział w turnieju P'10+5 w Wilnie (Litwa). W jednej partii miałem przewagę 2 pionów, jednak zostało mi kilka sekund i musiałem wykonać wiele ruchów bez zastanowienia. Przez niedoczas straciłem gońca i piona (i chyba jeszcze wieże, dokładnie nie pamiętam). W pewnym momencie przeciwnik (białe), który również wpadł w niedoczas zagrał pionem z pola b7 na pole b8 i przełączył zegar. Sytuacja analogiczna jak wspomniana w poście gdy białe zagrały pionem z pola c7 na pole c8 i przełączyły zegar. Zareklamowałem nieprawidłowe posunięcie i wygrałem partie gdyż miałem siłę matującą.

    Uważam, że w takich sytuacjach mając przewagę materialną, ale mało czasu nie należy się spieszyć z promowaniem piona, gdyż czas jaki należy poświęcić na znalezienie hetmana (lub innej figury) i postawienie figury na polu promocji zajmuje trochę więcej czasu niż wykonanie innego ruchu. Przy czasie dodawanym najlepiej wykonać kilka szybkich posunięć aby "nabić" sobie czasu, a bez dodatku sekundowego raczej lepiej się skupić w niedoczasie na wymianach.

    OdpowiedzUsuń
  6. Arcymistrz Schmidt będąc w niedoczasie (partia klasyczna bez czasu dodawanego) w Kołobrzegu, zapisywał posunięcia i nie wymieniał lecz przeprowadzał mocny kombinacyjny atak. Partię wygrał.

    OdpowiedzUsuń